“วาฬมิใช่ปลานะลูก”....วลีนี้ทำให้ผมนึกถึงบรรยากาศที่ได้ไปละเล่นกับเด็กอนุบาลในชั้นเรียนของเด็กชายดล
สมัยที่เรียนในระบบโรงเรียนก่อนจะตัดสินใจออกมาทำบ้านเรียน เป็นความตื่นเต้นครั้งแรกในชั้นเรียนเด็กอนุบาล
ผมไม่ได้เล่านิทาน ชาดก อีสปหรือเรื่องราวสอนใจเพราะรู้ถึงจุดอ่อนของตัวเองเลยหาตัวช่วยฉายภาพสัตว์กลุ่มต่างๆ
ในธรรมชาติพร้อมเปิดเสียงร้องที่ทำให้หนูน้อยทั้งห้องอ้าปากหวอตกอยู่ในภวังค์แห่งจินตนาการธรรมชาติได้สำเร็จ
เมื่อถึงคิวเสียงร้องของวาฬหลังค่อม คลื่นรหัสเสียงที่แปลกประหลาดแตกต่างไปจากสัตว์อื่นๆ
จินตนาการของเด็กๆ พุ่งจดจ่อและดำดิ่งไปไกลถึงใต้ท้องทะเลด้วยอาการหลับตานั่งนิ่งไม่ไหวติง
เรื่องราวในธรรมชาติมีพลังดึงดูดให้กับเด็กๆ หากได้รับรู้ว่าสรรพสิ่งรอบตัวล้วนแล้วแต่มหัศจรรย์ยิ่งนัก
วาฬแหวกว่ายอยู่ในน้ำเหมือนปลาแต่มิใช่ปลาเพราะมีปอดหายใจ แถมยังให้นมลูกอยู่กลางทะเลอีกด้วย
ความตื่นเต้นกับวาฬสีน้ำเงินเมื่อรู้ว่ามันเป็นสัตว์ที่ตัวโตที่สุดเทียบเท่ากับรถบรรทุกถึงสี่คัน
มีน้ำหนัก 100-200 ตัน
ข้อมูลชิ้นสำคัญที่ผมเชื่อมต่อส่งออกไปในวันนั้น อาจยังคงรอยประทับอยู่ในใจวัยเด็กของใครบางคน
เช่นน้องอัลฟาที่เราพบกัน(จำได้ว่าเธอเป็นเด็กพิเศษที่เข้าร่วมชั้นเรียนในวันนั้น) ผมถามเธอ"จำได้มั้ย?" เธอตอบอย่างมั่นใจทันทีว่า”จำได้...พ่อนกที่เล่าเรื่องวาฬสีน้ำเงินไง”
เธอจำผมได้เพราะวาฬสีน้ำเงิน
ดูวาฬครั้งแรก
สามปีที่แล้วกับความตื่นเต้นที่ไม่เคยคิดฝันมาก่อนว่าจะได้เห็นวาฬ
เมื่ออาจั๊กชวนพวกเรากลุ่มครอบครัวควบกล้ำ ฯ กับน้าเกรียงไปดูวาฬที่ ต.แหลมผักเบี้ย จังหวัดเพชรบุรี จากข่าวการพบวาฬบรูด้าที่เผยแพร่ในอินเตอร์เน็ต
เด็กๆ อยากเห็นวาฬตัวเป็นๆ อยากเห็นบาลีนของวาฬเวลาอ้าปากมีปลากระโดด
ฯลฯ ทันทีที่ไปถึงท่าเรือแหลมผักเบี้ย ดล แดน ซี จิโร่และเคน ต่างเตรียมกล้องบันทึกภาพ
ด้วยความหวังว่าคงจะได้ภาพวาฬบรูด้า เรือวิ่งออกมาถึงจุดลอยรำอยู่กลางทะเลสักพักใหญ่
วนเวียนอยู่หลายจุดแต่ธรรมชาติกับความไม่แน่นอนมักเป็นสิ่งเดียวกันเราจึงพบกับทะเลที่ว่างเปล่า
ความผิดหวังและความสนุกสนานมักเรียนรู้คู่กันไป การดูวาฬครั้งที่สองเป็นความพยายามที่ไม่ลดละของอาจั๊ก
เมื่อวิทยุแจ้งเข้ามาเราจึงลงเรือทันที ลุงแดงพาเรือออกมาไกลจนไม่เห็นฝั่ง ทุกคนตื่นเต้นและเตรียมความหวังและผิดหวังไว้ระคนกัน
ท่ามกลางความเงียบสงบกลางทะเลขณะที่แต่ละคนต่างจดจ่อ มีเสียงพ่นน้ำจากกาบซ้ายของหัวเรือห่างออกประมาณห้าสิบเมตรดังขึ้น
เด็กๆวิ่งกรูกันไปที่หัวเรือ เห็นครีบหลังโผล่ขึ้นเหนือน้ำ พร้อมไอนำ้ที่กำลังจางหายจากลมหายใจออกของวาฬบรูด้า
เป็นภาพประทับติดตาสำหรับประสบการณ์จากธรรมชาติของเด็กๆในครั้งนั้น
วาฬบรูด้า ๒๕๕๖
กระแสดูวาฬบรูด้ากำลังมาแรง เมื่อข้อมูลถูกเผยแพร่ให้คนไทยเรารู้จักวาฬบรูด้ามากขึ้น ไม่ว่าในมุมส่งเสริมการท่องเที่ยวหรือในมุมของการอนุรักษ์ธรรมชาติ
น้าเกรียงจึงนัดแนะพวกเราไปดูวาฬอีกครั้ง ดล แดน แก้ม ซี พอร์ท เคนและจีโร่ ขณะนี้กำลังย่างเข้าวัยรุ่นแต่ก็ยังค้างคากับวาฬบรูด้าที่แหลมผักเบี้ยอยู่
มาครั้งนี้มั่นใจได้ว่าจะได้สัมผัสวาฬบรูด้ากันแบบเต็มจอเสียที ณ. ต.บางตะบูน จ.เพชรบุรี เรือลุงจำรูญและลุงเล็กสองลำพาเราออกไปไกลประมาณชั่วโมงกว่า
ถึงที่หมายปลากะตักกระโดดชุกชุม สักครู่วาฬบรูด้าตัวแรกโผล่ขึ้นมาต้อนปลากะตัก ดลบันทึกภาพได้แต่ลำตัวและครีบหลัง
วาฬบรูด้า(Bryde's Whale)ตัวโตเต็มที่ยาวประมาณ 14-15 เมตร เป็นวาฬไม่มีฟันขนาดกลาง
แต่มีซี่กรองอาหาร"บาลีนเพลท"ชอบหากินไกล้ฝั่งแถวชายฝั่ง
เราตามฝูงปลากะตักที่กระโดดตามผิวน้ำ ถึงจุดชุกชมมีนกนางนวลบินโฉบอยู่ประปราย บรูด้าค่อยๆอ้าปากขากรรไกรขนาดยักษ์รองับฝูงปลากะตัก
ท่ามกลางเสียงรัวชัตเตอร์กล้องและเสียงร้อง...อื้อหือ...โอ้โห...ผลัดกันเป็นระยะ ขณะที่มันว่ายต้อนฝูงปลากระตักเราตามไปดูห่างๆมันตีหางไปด้วย
แวะงาบไปว่ายไปนับได้ประมาณหกตัว มีชื่อหลายชื่อที่น้าเกรียงรู้จักและสังเกตุเห็นตำหนิของแต่ละตัว
เช่น แม่กันยา
แม่สาคร และเจ้าแตงไทย ฯลฯ ขณะนี้มีการจำแนกประชากรวาฬบรูด้าโดยมีการตั้งชื่อระบุตำหนิไว้แล้วถึง
๒๗ ตัว สำหรับการศึกษาพฤติกรรมการย้ายถิ่น การกินอาหาร การผสมพันธ์ุออกลูก โดยศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะลเและชายฝั่งอ่าวไทยตอนบน
ดลบันทึกวาฬ
ในตอนเด็กๆนั้น ผมมีความชื่นชอบ“วาฬ” ซึ่งเป็นสัตว์ขนาดใหญ่แห่งท้องทะเล สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ใหญ่ที่สุดในโลก
ขนาดมหึมาของมันทำให้ผมสนใจและอยากที่จะเห็นตัวจริงๆในทะเล แต่ ณ ตอนนั้นผมมองว่ามันเป็นเรื่องไกลตัวมาก (อาจเป็นเพราะยังเด็ก และประมาณสิบปีที่แล้วยังมีการศึกษาวาฬในไทยน้อยกว่าปัจจุบันมาก
รวมถึงวาฬที่ผมได้เห็นจากในสารคดีส่วนใหญ่เป็นวาฬจากต่างประเทศ) จนทำให้ผมละความสนจากวาฬไป…. จนช่วงหลังตอนผมโตขึ้น พ่อได้ชวนไปดูวาฬบรูด้า ที่
แหลมผักเบี้ย เป็นครั้งแรกของผมที่จะได้เห็นวาฬตัวจริง! ทำให้ผมตื่นเต้นมาก โดยครั้งนั้นผมได้ใช้เวลากว่า ๓ ชั่วโมงในการตามหาวาฬอยู่ในทะเล
แต่กลับไม่เจอวาฬซักตัว ต่อมาไม่นานผมได้กลับมาตามหาวาฬที่นี่อีกเป็นครั้งที่
๒ ได้เห็นวาฬบรูด้าตัวจริงๆ ถึงแม้ว่ามันโผลขึ้นมาไม่กี่ครั้ง แต่มันก็ทำให้ผมประทับใจมาก
และครั้งล่าสุดผมได้มีโอกาศไปดูวาฬที่ บางตะบูน เป็นครั้งที่ผมได้ดูและถ่ายภาพวาฬบรูด้าอย่างเต็มที่
โดยเฉพาะ พฤติกรรมการหากินของวาฬแม่ลูกคู่หนึ่ง และทีประทับใจที่สุด คือการที่ได้เห็นวาฬกระโดดขึ้นเหนือน้ำ
ซึ่งเป็นภาพที่สวยงามมาก แม้ว่าผมจะไม่สามารถถ่ายรูปใว้ได้ทัน แต่ภาพนี้ก็ยังคงอยู่ในความทรงจำของผมเสมอ....
ร่ายรำและร่ำลา
วาฬบรูด้าเริ่มทิ้งห่างออกไปเรื่อยๆ จนถึงฉากสุดท้าย ขณะที่บางคนกำลังละความสนใจไปแล้ว
เธอกระโดดตัวขึ้นลอยเหนือนำ้และบิดตัวกระแทกกับผิวนำ้เกิดฟองกระจายขาวท่ามกลางนำ้ทะเลสีเข้ม
แก้มบันทึกได้ทันแค่ฟองกระจาย ดลเห็นมันกับตาแต่ไม่ทันบันทึกภาพ ผมทึกทักเอาว่ามันคือการรำ่ลาทีร่ายรำความสนุกสนานหลังหม่ำปลากะตักมาพักใหญ่
เหมือนกับจะบอกกับเราว่า "อิ่มแล้ว..ไปแล้วจ้าแล้วเจอกันใหม่" บรููด้าทิ้งรอยประทับฟังลึกไว้ให้กับผู้พบเห็น ส่งสัญญาณบอกให้เราสำนึกถึงระบบนิเวศน์ทางทะเลที่ยังคงพออุดมสมบูรณ์ตราบใดที่ประชากรครอบครัววาฬบรูด้ายังมีความสุขเริงร่าอยู่ได้ในทะเล
เรายิ่งต้องให้ความสำคัญในการดูแล ปกป้องกับทะเลอ่าวไทยตอนบน อย่างจริงจังและเป็นระบบมากขึ้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น