วันพุธที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2557

งู เงี้ยว เขี้ยว ขอ



ผลงานเพ้นท์ติ้ง "งูอนาคอนดา"โดยดลตอนเจ็ดขวบ

       สัตว์เลื้อยคลานที่มักไม่เป็นที่ปราถนาสำหรับหลายๆคน  งู สัตว์ในตำนานเก่าแก่ของโลก งูยักษ์อสุรกาย อสรพิษ หรือซาตานผู้ล่อลวง งูพิษกัดถึงตาย หรืองูไม่มีพิษก็รัดให้ถึงตายได้ งูจึงมีเรื่องเล่าที่ฟังแล้วขนหัวลุกได้เสมอ โดยเฉพาะในเมืองใหญ่ที่นับวันจะมีข่าวเกี่ยวกับงูบ่อยครั้งและถี่ขึ้น คงจะเหลือที่อยู่ให้งูในธรรมชาติได้น้อยลงไปเรื่อยๆ เรามักจะพบเจองูอยู่ตามซอกหลืบในบ้าน แม้กระทั่งในโถส้วม ด้วยความตื่นตระหนกไว้ก่อนเราจึงมักจะตีงูให้ตายเสียเลยหรือไม่ก็เรียก Snake Rescue หน่วยกู้ภัยจับงูมาจัดการ ในขณะที่มีงูอีกหลายชนิดที่ไม่มีพิษและไม่มีอันตราย จากจำนวนชนิดงูทั้งหมดที่มีอยู่ในโลกถึง 3,000 ชนิด จะน่าเสียใจมากๆ สำหรับการตีงูทุกชนิดในทุกๆ ครั้งที่เจองู
แดนกับพี่ดลตอนเด็กกำลังชื่นชมงูเขียวพระอินทร์ในกล่องแมลง
ทำความรู้จักงู
          สำหรับเด็กสองคน ดลและแดนชื่นชอบสัตว์หลายชนิดที่ได้รู้จักและยังอยากรู้จักสัตว์อีกหลายชนิด อนาคอนดางูตัวยักษ์อีกชนิดหนึ่งที่อยากรู้จัก  เป็นแรงบันดาลใจให้เปิดประตูรับรู้เรื่องราวของงูไว้ตั้งแต่วัยเด็กและถ่ายทอดภาพวาดงูยักษ์ไว้เช่นกัน ยังมีงูพิษที่อันตรายร้ายแรงเช่น งูจงอาง งูเห่า งูหางกระดิ่งและอื่นๆอีกมากมายเกี่ยวกับงู ดลแดนจึงชอบดูจากหนังสารคดีสัตว์โลกเป็นการทำความรู้จักงูชนิดต่างๆไปในตัว  ถึงคราวเมื่อพบเจองูจึงอยากรู้ว่าเป็นงูชนิดใดมีพิษหรือไม่ หากรู้ได้ว่าไม่มีพิษจึงมักจะอยากจับเอามาเลี้ยง พ่อเองจำได้ว่าตอนที่จับงูเขียวใส่กล่องแมลงไว้ให้ลูกดูเพื่อทำความรู้จักก็กลัวๆกล้าๆมากอยู่  ซึ่งผิดกับการได้จับงูและไม่ได้รู้สึกกลัวแต่อย่างใดของลูกๆ ความคุ้นเคยกับธรรมชาติทำให้เด็กๆรู้จักสัตว์ต่างๆอย่างเข้าใจและดูสวยงามน่าสนใจไปหมด ข้อสำคัญต้องช่วยกันหาข้อมูลทำความรู้จักให้ได้มากพอเสียก่อนโดยเฉพาะ เกี่ยวกับ "งู"

ดลชื่นชอบสนใจ งูเขียวพระอินทร์ ตัวที่ขอร้องให้พ่อจับให้ตอนเด็กๆ

เจองู..ปากกว้างน้ำเค็มที่บ้านลุงแดง แหลมผักเบี้ย
วันหยุดของเด็กนักเรียน
     ถึงเวลาปัจจุบัน ดลไปโรงเรียนตามระบบปกติและมีวันหยุดให้ได้กลับสู่ท้องทุ่งหลังบ้านเกือบทุกเสาร์อาทิตย์ ช่วงเวลาเข้าสู่หน้าฝนก่อนที่ทุ่งพัฒนาการจะกลายเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำ เป็นเวลาผลิบานของสรรพชีวิต ต้นไม้ใบหญ้าเริ่มเขียวชะอุ่ม สัตว์เลื้อยคลานเริ่มแพร่พันธ์ุ งู ก็เช่นกัน ลูกงูหลายชนิดเริ่มออกมาแล้ว ดลชวนพ่อตั้งแต่เช้าตรู่เพื่อไปเที่ยวทุ่งหลังบ้านในวันหยุด "ชวนไปจับงู" ความรู้สึกกลัวๆกล้าๆอยู่ลึกๆยังคงมีอยู่สำหรับผู้เป็นพ่อ ดลเริ่มที่พงหญ้าข้างทาง ค่อยๆเดินย่างเหยียบเท้าลงเบาๆพร้อมกวาดสายตาที่ว่องไวและช่างสังเกตุเห็นสิ่งเคลื่อนไหวที่หยุดนิ่งพรางตัวอยู่ จนกระทั่งคว้าจับ เจ้างูตัวเล็กขึ้นมาได้ "เฮ้ยระวัง...งูอะไร...ไม่ใช่งูพิษแน่นะ"พ่อตะโกนถาม ดลจับงูเหมือนจับสัตว์ทั่วๆไปแต่ พ่อเองนั้นใจเต้นเลื่อนลงไปที่ตาตุ่ม
ดลใช้เท้าสัมผัสกดหางงูไว้เพื่อบันทึกภาพงูทางมะพร้าว

งูทางมะพร้าว ขู่ศัตรูด้วยการแผ่ลำตัวด้านยาวเหมือนทางมะพร้าว

 งูทางมะพร้าว ไม่มีเขี้ยวพิษ ดลอ้าปากให้ดู  

จุดสังเกตุที่หัวมีเส้นดำคาดส่วนหัวลงมาที่ตา


งูทางมะพร้าว
          ดลจับที่หัวงูไว้อย่างถนัด สังเกตุเห็นเส้นสีดำคาดส่วนหัวสีนำ้ตาลอมส้มมีลำตัวดำสลับเทาและน้ำตาลเป็นทางยาว ดลบอกพ่ออย่างใจเย็น"เป็นงูทางมะพร้าวไม่มีพิษหรอก ดูนี่สิไม่มีเขี้ยวพิษ" พร้อมจับหัวบีบให้มันอ้าปาก ไม่มีเขี้ยวจริงๆด้วยมีแต่ฟันเล็กๆ ดลจับมันวางกับพื้นโดยใช้เท้ากดหางไว้ไม่ให้หนี มันขู่ด้วยการแผ่ลำตัวบริเวณคอต่อจากหัวให้กว้างออกในแนวยาว ซึ่งต่างกับงูเห่าแผ่แม่เบี้ยในแนวขวาง ดลใช้มือโบกหลอกล่อให้มันฉกไปมา งูขยับตั้งท่าลำตัวด้านหน้าให้เป็นลูกคลื่นพร้อมอ้าปากรอจังหวะฉกอย่างมีลีลา เค้าว่ากันว่างูทางมะพร้าวมันชอบแกล้งตายถ้าหนีศัตรูไม่ทันโดยพลิกหัวหงายนอนนิ่งเหมือนตายพอศัตรูเผลอมันจะรีบหนีอย่างว่องไว ดลเล่นกับงูและถ่ายรูปเก็บบันทึกเสร็จก็ปล่อยให้มันเลื้อยไป
          ข้อมูลสำคัญ งูทางมะพร้าว Elaphe radiata (Schlegel, 1837) มีนิสัยไม่ดุร้าย เป็นงูที่ไม่มีต่อมพิษ และเขี้ยวพิษ ออกลูกเป็นไข่ผลิตออกมาได้  5-15 ฟองต่อปี  ลูกงูที่ฟักออกมาตัวมีขนาดประมาณ 25-30 ซม. และเมื่อโตเต็มที่ประมาณ 230 ซม. มีความสำคัญในระบบนิเวศน์คือเป็นตัวควบคุมปริมาณสัตว์มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น นก สัตว์เลื้อยคลานขนาดเล็ก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็ก เช่น หนู
ดลกับงูทางมะพร้าวในวันหยุดที่ทุ่งหลังบ้าน
ดลกับงูสายม่านที่ลายสวยงามไปอีกแบบ

งูสิงตัวยังไม่โตที่แอมจับได้
แอมกับงูสิงที่เจ้าตัวบอกว่าน่ารัก
ในทุ่งหญ้าป่ารก
          ดลชวนแอมเพื่อนคอธรรมชาติวัยเดียวกันมาสำรวจดูลูกงูไม่มีพิษอีกหลายชนิดอาทิ เช่น  งูสายม่านสีลายสวย งูปี่แก้วที่มีนิสัยค่อนข้างดุและมีพิษอ่อนๆดลก็โดนไปบ้างเล็กน้อย ส่วนแอมจับงูสิงตัวยาวสีน้ำตาลอ่อน ทั้งสองคนใช้เวลาในทุ่งหญ้าป่ารกกันตามลำพัง พ่อเองก็กังวลใจขึ้นมาเป็นพิเศษอีกใจหนึ่งก็รู้สึกว่าทักษะความชำนาญและการระมัดระวังโดยเฉพาะความเคารพต่อธรรมชาติของวัยรุ่นสองคนนี้แล้วก็วางใจ แต่ก็เพราะมิใช่แค่งูเงี่ยวไม่มีเขี้ยวพิษในทุ่งหญ้ารกร้างเช่นนี้ ตามหมู่บ้านโครงการละแวกนี้พบเจอปัญหางูอยู่ในที่อยู่อาศัยมากขึ้น ล่าสุดก่อนดลจะรีบไปโรงเรียนตอนเช้าตรู่ พบงูเหลือมลายสวยสดกำลังจ้องนิ่งจะฉกแมวริมรั้วหน้าบ้าน ดลบอกพ่อจะขอลงมือจับเองเพราะอยากเลี้ยงไว้ จัดแจงไปหาไม้และเชือกทำบ่วง สังเกตุได้ว่ามันคงหิวเพราะท้องของมันแฟบ และเคลื่อนตัวว่องไวมาก ทุกคนห้ามทัดทานดลไว้ "เดี๋ยวไปโรงเรียนไม่ทันนะ" ภาระกิจจึงเป็นหน้าที่ของพี่ยามรปภ.ของหมู่บ้าน มาช่วยกันจับงูเหลือมใส่ถุงจนสำเร็จ ถามพี่ยาม รปภ.ว่าจะเอาไปไหนกัน "เอาไปปล่อยที่ทุ่งหลังหมู่บ้านครับ"

 งูเหลือมกำลังเอาหัวมุดหนีลงรูฝาท่อระบายน้ำหน้าบ้านแต่ลำตัวติดคาอยู่

พี่ยามรปภ.หมู่บ้านกำลังช่วยกันจับงูเหลือมลงใส่ถุงปุ๋ย
 งูเหลือมหัวสีเหลืองทองสดเพิ่งลอกคราบ



**********