ภาพบันทึก

     นับตั้งแต่ปี ๒๕๕๐ เป็นต้นมาเมื่อโทรศัพท์ไอโฟนรุ่นแรกวางตลาด ตามติดด้วยการพัฒนาเทคโนโลยีของโทรศัพท์มือถือจนกลายเป็น "สมาร์ทโฟน"ในยุคปัจจุบัน โทรศัพท์ฉลาดที่นับวันยิ่งจะแทรกตัวเข้ามาในวันเวลาของวิถีชีวิตคนเมือง อย่างปฏิเสธได้ยาก รวมถึง ดล แดน และครอบครัวของผมด้วย แต่ก็นับว่าเป็นความโชคดีของเด็กๆ กลุ่มครอบครัวควบกล้ำฯ ที่มีโอกาศได้เกิดก่อนยุคที่สมาร์ทโฟนและแทบเล็ตกำลังเฟื่องฟูเปลี่ยนวิถีชีวิตผู้คน ยุคที่โลกเสมือนถูกจำลองภาพจากทุกหนแห่งบนโลกสีฟ้าใบนี้ 

ทุกคนสามารถเข้าถึงได้โดยการเชื่อมต่อผ่านอุปกรณ์โทรศัพท์สมาร์ทโฟน ข้อมูลภาพชนิดต่างๆจึงพรั่งพรูออกมาจากทุกหนแห่งที่เชื่อมต่อสู่ระบบเครือข่ายโลก โดยเฉพาะการพกพาติดตัวของกล้องโทรศัพท์เหล่านี้ จึงถูกใช้งานด้วยความสะดวกที่ง่ายและเร็วทำให้กลายเป็นเครื่องมือช่วยบันทึกข้อมูลในการเรียนรู้ของเด็กๆให้สะดวกขึ้น แต่อาจจะทำให้การเรียนรู้ของเด็กขาดมิติไป ถ้าหากจะเปรียบเทียบกับวันเวลาก่อนหน้านี้ ที่เด็กๆยังได้มีโอกาศเรียนรู้วิธีการบันทึกภาพด้วยกล้องถ่ายภาพซึ่งมีกระบวนการและรายละเอียดมากพอสำหรับการบันทึกปรากฏการณ์สำคัญจากห้องเรียนธรรมชาติ

ถ่ายนกกับน้าเกรียงที่ บางปู

ถ่ายแมลงในลำห้วยที่ เกาะช้าง 

 ดลกับเพื่อนๆ บันทึกภาพสำรวจที่ อช.ปางสีดา

 ถ่ายบันทึกสำรวจเห็ดที่ อช.ปางสีดา

เฝ้าถ่ายนกเงือกในบังไพรที่ อช.เขาใหญ่

  เจอเหยี่ยวรุ้งกับอากาหลิบและแดนที่ อช.เขาใหญ่ 

บันทึกภาพท่ามกลางผีเสื้อที่ อช.แก่งกระจาน 

เครื่องมือเรียนรู้

          การเรียนรู้ธรรมชาติในวัยเด็กนั้นอาศัยแรงบันดาลใจเป็นพลังขับเคลื่อน ข้อมูลภาพเป็นส่วนหนึ่งที่ให้แรงบันดาลใจกับเด็กได้เสมอ และเมื่อโอกาศเปิดให้มีประสบการณ์ตรงเมื่อไหร่ การเข้าถึงความรู้เหล่านั้นจะเกิดขึ้น  กระบวนการบันทึกภาพจะเป็นการต่อยอดและหล่อเลี้ยงให้เกิดแรงบันดาลใจใหม่เกิดขึ้นเสมอ  ในการสำรวจธรรมชาติจึงมีการบันทึกภาพเป็นแรงจูงใจที่ท้าทายให้เด็กๆพยายามค้นหาบันทึกสิ่งใหม่ๆที่ไม่รู้จัก การบันทึกภาพจึงมีประสิทธิภาพยิ่งเมื่อถูกใช้เป็นเครื่องมือเรียนรู้ในห้องเรียนธรรมชาติ เมื่อภาพของสิ่งมีชีวิตมักถูกเชื่อมต่อกับความรู้ทางธรรมชาติวิทยาเสมอ เช่น การจำแนกชนิดหรือการสังเกตพฤติกรรม วงจรชีวิตและรวมถึงการพบเจอสิ่งใหม่ๆ ด้วยการสืบค้นเรียนรู้ด้วยตัวเอง

บันทึกเสี้ยวเวลา

          อีกประสบการณ์สำคัญของพวกเขา คือภาพถ่ายบันทึกเป็นหัวใจในการทำความรู้จักกับสรรพสิ่ง เพราะมีเสี้ยววินาฑีที่สำคัญจากการสำรวจสังเกต­­­การณ์และรวมถึงการพบเจอโดยบังเอิญ รอคอยอยู่ ความคาดหวังจากสิ่งที่คาดเดาไม่ได้ คือสาระสำคัญที่ได้เรียนรู้จากปรากฏการณ์ธรรมชาติ ภาพบันทึกของเสี้ยวเวลาเหล่านี้จึงมีความหมายสำคัญยิ่งต่อประสบการณ์ของพวกเขาในวัยเด็ก โดยเฉพาะในการทำความรู้จักกับสรรพสิ่งในธรรมชาติที่เปิดโอกาสให้พบเจอในเสี้ยวเวลาอันน้อยนิด หรือแม้กระทั่งชีวิตเล็กๆที่เรามักมองไม่เห็นความสำคัญ

ดลและแดนได้บันทึกภาพไว้มากมาย จากประสบการณ์ทุกหนแห่งที่เคลื่อนไปกับห้องเรียนธรรมชาติ คงมิใช่เพียงแค่ถ่ายภาพสวยๆไว้ประดับความทรงจำ แต่เป็นมุมมองที่สะท้อนให้เห็นถึงความพยายามในการจับจังหวะความเข้าใจที่มีต่อโลกธรรมชาติ ด้วยจินตนาการและประสบการณ์จริงในวัยเด็ก